Giải Bơi lội trung cao tuổi TP.HCM năm nay sẽ diễn ra vào sáng ngày 8/9/2019 tại CLB bơi lặn Nguyễn Tri Phương, quận 10. Đây là giải thuộc hệ thống thi đấu của Liên đoàn Thể thao dưới nước TP.HCM và do Chi hội Bơi trung cao tuổi Thành phố điều hành, tổ chức. Những năm tổ chức trước đây, các đơn vị Phú Nhuận, quận 10, quận 4 là những quận luôn chiếm những ngôi vị dẫn đầu.
Là sân chơi lành mạnh, bổ ích với mục đích tăng cường giao lưu, học hỏi và nâng cao sức khỏe cho đối tượng trung cao tuổi, giải luôn diễn ra với không khí vui tươi, sảng khoái. Những VĐV ở độ tuổi từ 80 – 90 tuổi trở lên luôn là tâm điểm của giải. Các cụ ông, cụ bà này gặp lại nhau là “tay bắt mặt mừng” vì sự có mặt tại giải đã là một thành công, không cần chi đến so đọ thành tích cao thấp. Họ tề tựu về đây vì sự thành công của giải. Họ tham gia giải là để nêu tấm gương rèn luyện sức khỏe cho các thế hệ con, cháu.
Điểm đặc biệt của giải là “sự hoán đổi vị trí” giữa người cổ vũ và VĐV tham gia giải. Ở những giải thanh thiếu niên, nhi đồng, người cổ vũ luôn là ông bà, cha mẹ của VĐV. Còn ở giải trung cao tuổi, người cổ động luôn là con, cháu, chồng (hoặc vợ) của VĐV. Sự cổ động luôn mang tính khích lệ hơn là những tranh đua đơn thuần.
Chính vì vậy, BBB không đi sâu vào việc mổ xẻ lực lượng VĐV tham dự giải hoặc những nhận định về chuyên môn, mà chỉ xin đóng góp 01 chi tiết nhỏ về TÊN GIẢI.
Hiện nay, Masters swimming đã trở thành một trong những hoạt động fitness dành cho người lớn phổ biến khắp thế giới với một mạng lưới rộng khắp về các địa điểm để tập luyện và thi đấu, làm cho bơi lội dành cho người lớn trở nên vừa dễ tiếp cận vừa mang tính đại chúng.
Từ Masters lần đầu tiên được áp dụng cho những người trưởng thành tham gia môn Điền kinh và sau đó được áp dụng trong việc tổ chức môn Bơi cho người lớn. Trong bơi lội, Masters chỉ đơn giản là 18 tuổi trở lên.
Đối tượng tham gia Masters swimming rất rộng, từ những học sinh vừa tốt nghiệp phổ thông; các anh chị, cô chú đang đi làm; đến các bác, các cụ lớn tuổi đã về hưu. Miễn là từ 18 tuổi trở lên. Trình độ tham dự Masters swimming cũng rất rộng, từ những người mới có sở thích bơi lội gần đây đến những người đã có thâm niên tập luyện lâu năm; từ những người mới bơi chập chững khoảng 25m – 50m đến những cựu VĐV bơi vừa mới giã từ đường đua chuyên nghiệp. Miễn là có đam mê bơi lội.
Các giải thi đấu Masters swimming chính thống là một cấp độ bơi lội thi đấu đặc biệt dành cho những người từ 25 tuổi trở lên. Một số nước còn đưa thêm vào độ tuổi Premasters dành cho người từ 18 tuổi (Canada, Mỹ và Úc) hoặc 20 tuổi (Châu Âu).
Tại các giải Masters swimming, luật thi đấu và cự ly gần giống với hệ thống thi đấu của các giải bơi chuyên nghiệp. Tuy nhiên, luật cũng được làm “mềm hơn” như cho phép VĐV sử dụng chân ếch khi bơi bướm và VĐV có thể xuất phát dưới nước.
Trong hệ thống thi đấu của FINA cũng có giải “FINA World Masters Championships” tổ chức 2 năm/lần với Giải lần 1 được tổ chức vào năm 1986 tại Tokyo – Nhật Bản và Giải lần thứ 18 trong năm nay vừa được tổ chức tại Gwangju – Hàn Quốc vào tháng 8/2019 vừa qua. Giải lần thứ 19 sẽ được tổ chức tại Fukuoka – Nhật Bản vào tháng 8/2021 và Giải lần thứ 20 sẽ được tổ chức tại Doha – Qatar vào năm 2023. Điểm cần lưu ý là hệ thống giải Masters của FINA tổ chức đủ cả 5 môn: Bơi lội, Nhảy cầu, Bóng nước, Bơi nghệ thuật và Bơi ở điều kiện tự nhiên! Bản thân người viết đã từng chứng kiến các cụ ông, cụ bà râu tóc bạc phơ đứng trên cầu nhảy 10m lao mình xuống nước trong môn thi đấu nhảy cầu; hoặc các cô, dì đứng tuổi thực hiện các động tác rất yêu kiều và phức tạp trong môn thi đấu bơi nghệ thuật! Rất nể phục.
Vấn đề thú vị của Giải này chính là cái TÊN.
Ở nước ngoài, từ "Masters" nghe có vẻ hù dọa. Nhiều người hiểu lầm đây là giải cho VĐV cấp cao. Còn ở nước ta, giải này được dịch là Giải Bơi trung cao tuổi! Từ cái tên, nhiều người nghĩ mình phải thực sự bơi giỏi (ở nước ngoài), hoặc phải là người già (ở nước ta) mới tham dự được giải này! Thật ra, như đã nói ở trên, để trở thành một vận động viên bơi lội masters, bạn chỉ cần ít nhất 18 tuổi và bạn cũng chỉ cần ở một mức độ bơi tối thiểu nào đó. Tiêu chí quan trọng nhất là bạn có đam mê bơi lội hay không mà thôi.
Rõ ràng là “Masters swimming” mà thành là “Bơi trung cao tuổi” thì khập khiễng quá! Trung niên là những người ở độ tuổi từ 40 – 59 tuổi, còn người cao tuổi được quy định trong Luật Người cao tuổi năm 2009 là “công dân Việt Nam từ đủ 60 tuổi trở lên". Nếu tên là “Giải Bơi trung cao tuổi” thì những người dưới 40 tuổi đâu có được bơi? Những thanh niên từ 25 – 39 tuổi thi đấu tại Giải Bơi trung cao tuổi cứ cảm thấy lạc lõng, ngượng ngùng và đùa với nhau là “mình đã già”, còn những người không muốn xem mình là già thì họ nhất định không tham gia thi đấu!
Tại sao chúng ta không đặt tên luôn cho giải là Giải Bơi lội Masters Thành phố vì từ Masters trong tình huống này là rất khó dịch, nên để từ gốc để ai cũng hiểu. Cũng như từ Phở mà dịch sang Noodle soup là mất hay! Hoặc nếu không muốn tên nửa tây nửa ta thì có thể đặt tên là Giải Bơi lội người lớn. Người lớn là cách hiểu chung cho người từ 18 tuổi trở lên. Còn khi đã muốn nói đến tuổi thì phải là Giải Bơi lội thanh, trung, cao tuổi mới đúng!
Đã có giải bơi lội nhi đồng, giải bơi lội nhóm tuổi, giải bơi lội trẻ, hà cớ gì không có giải bơi lội người lớn?
Vài dòng góp ý. Vui là chính. Nếu tiếp thu, chỉnh sửa được là 10!
Chung Tấn Phong
